(i) Chim yến sống tốt trong nhà yến, chấp nhận được ở nhiệt độ không quá 32oC và không thấp hơn 20oC (kinh nghiệm của những nhà nuôi chim yến ở phía Bắc đèo Hải Vân). Độ ẩm trên 65% là chim yến chấp nhận ở được trong nhà yến nhưng khi làm chim làm tổ sinh sản. Theo nhiều khảo sát của các nhà KHKT trong nước và ngoài nước, độ ẩm phải trên 73% chim mới làm tổ được, nếu không chim sẽ rời bỏ nơi cư trú để đến những nhà yến khác có môi trường độ ẩm thích hợp vì dưới độ ẩm này, nền tổ yến bị bong tróc không dính được vào vách hang hay tấm ván.
(ii) Độ ẩm này phải xuyên suốt trong cả thời gian chim bắt đầu quẹt nền tổ, sinh sản, ấp trứng, chăm sóc nuôi dưỡng chim non. Trong những đàn chim yến, việc sinh sản duy trì nòi giống diển ra liên tục trong suốt năm mặc dù trong năm là có những lúc vào vụ chính và vụ phụ sinh sản nên độ ẩm trong nhà yến phải duy trì liên tục và thường xuyên ngày và đêm kể từ khi nhà yến hoạt động.
(iii) Ván đóng trong nhà yến có độ ẩm là 10-12%, khi nhà yến hoạt động có độ ẩm trên 73% thì ván buộc phải hút ẩm, qua kiểm tra kết quả là không cao hơn 15%. Tình trạng độ ẩm này ván vẩn được duy trì tốt cho đến khi độ ẩm trong nhà yến vượt quá 90%, ván sẽ hồi ẩm lên 15-16%, nếu vì một nguyên nhân nào, hơi ẩm tăng lên trên 95% và không được thoát ra khỏi nhà yến theo hệ thống thông khí của nhà yến, độ ẫm bảo hoà, nước ngưng tụ xuống sàn, thấm xuống trần thấm vào ván, ván bị hồi ẩm 25% là nấm mốc tiềm ẩn trong nhà yến sẽ xâm hại ngay, nên nhiều nhà yến chỉ cho hoạt động với độ ẩm trong phạm vi 73-85% là đúng và đây là vùng tối ưu nhứt để chim yến sống làm tổ tốt và ván không bị nấm mốc xâm hại.
(iv) Các máy tạo ẩm nhà yến có cảm ứng độ ẩm xuất xứ Malaysia có sai biệt chênh lệch khi đo độ ẩm là +- 3% nên chỉ số cài đặt độ ẩm trong nhà yến thường nếu là 76%, nghĩa là độ ẩm trong nhà yến có tối thiểu là 73% và tối đa là 79%, nhưng nhiều khi các chỉ số đo này trong nhà yến lại không chính xác do vị trí đặt đầu dò không đúng hay chiều dài dây dẩn và máy bị trục trặc.
(v) Độ tin cậy chính xác của máy cảm ứng độ ẩm đã làm nhiều chủ nhà yến cay đắng khi không còn nhìn thấy đàn chim yến mà chủ nhà yến đã tốn kém tài chánh gầy dựng 5-6 tháng hay vài năm đột ngột tự cắt “ hộ khẩu thường trú” bỏ đi nhanh chóng, không thông báo cho chủ nhà yến biết. Chỉ số dộ ẩm hiện lên trên máy là 85% có khi lên 90-95% nhưng phân chim trong nhà yến thì khô quắt nhiều ngày dính bám chắc trên sàn nhà, kiểm tra lại độ ẩm chỉ có 65-68%. Biết rồi quá muộn, chim đã rời nhà yến trong thời gian chủ nhà yến bận công việc đi xa nhiều ngày. Ngược lại chỉ số báo thấp nhưng thực tế độ ẩm cao, nước tích tụ nhiều thấm xuống sàn gây nấm mốc chim bỏ đi.
(vi) Thiết bị phun sương áp lực chỉ có 50-60% nước được đi vào không khí tạo ẩm cho nhà yến còn lại tích tụ trên sàn nhà yến. Thiết bị phun sương ly tâm( con cốc) thì có khoảng 65-75% nước ly tâm bắn ra được đi vào không khí tạo ẩm. Thiết bị phun sương siêu âm thì tốt hơn nhưng cũng chỉ có 80-85% sương nước được đi vào không khí tạo ẩm, còn lại ở nhiệt độ bình thường trong nhà yến 26-28oC sẽ ngưng tụ đọng lại thành nước, ngược lại để biến nước thành sương ( máy cần 1 số nhiệt năng và ảnh hưởng làm nâng nhiệt trong nhà yến). Tất cả nước này đọng lại trên sàn nhà yến, nếu sàn chống thấm không tốt sẽ thấm xuống trần, thấm vào ván, ván bị hồi ẩm trên 25% là bị nấm mốc xâm hại ngay. Sàn nhà yến chống thấm tốt, nước nằm đó thấm xuyên qua những khe thật nhỏ giữa cát hạt cát với cát, cement với cát… lâu ngày làm rỉ sét sắt trong bê tông, chuyện có thể xảy ra 10-15 năm sau trong cuộc đời nhà yến.
(vii) Độ ẩm trong nhà yến cao, nước tích tụ nhiều ngoài việc là tác nhân gây nấm mốc xâm hại trên ván còn là tác nhận gây sự biến đổi màu và giảm chất lượng và giá trị thương mại của tổ yến.
Xem thêm: Chọn thanh làm tổ nhà yến: “gỗ, đá hay bê tông”?
Tác giả: Tư Chung
Nguồn: toyenvietnam.vn
