Tổ yến là hàng hóa có giá trị cao, giá trị gần như vàng nên có nhiều người muốn tìm lợi nhuận từ tổ yến,họ dùng các chất khác đưa vào để làm tổ yến nặng cân thêm.
(i) Các dạng tiêu thụ tổ yến trên thị trường
Tổ yến tiêu thụ trên thị trường có 3 dạng:
(*) Tổ yến thô còn lông, bán xa cạ A, B, C,D. Sau khi thu hoạch tổ yến được để chung, không phân loại bán ra cho các nhà chế biến hoặc phân ra loại A là tổ tai trắng sạch tốt ít lông, loại B tổ yến tai bị biến đổi màu, nhiều lông, dính tạp chất trong ván, trong cát và cement, C tổ yến gốc hình tam giác và D là tổ yến bể 2, bể 3. Tổ yến bán thô xa cạ có giá từ 350-1.200 USD/kg tùy theo chất lượng của tổ.
(**) Tổ yến rút lông, nhà chế biến chọn những tổ yến tốt trong tổ yến loại A là những tổ yến lớn 10-12 tổ/100 gr, sạch, ít lông để làm sạch các lông chim yến và tạp chất dính vào sợi yến, đảm bảo sạch 100% không có tạp chất để xuất khẩu hoặc bán hàng cao cấp có giá 2.000-2.500 USD/kg. Kỹ thuật rút lông đặc biệt khóe léo và cẩn thận, không làm sợi yến bị gẩy khi rút những lông tơ dính chặt trong giửa sợi yến, không làm tổ yến bị bung sợi ra khi thấm nước ướt.
(***) Tổ yến tinh được làm từ tổ yến gốc, tổ yến tai nhỏ và tổ yến bị bể 2, bể 3 nên sợi yến dài ngắn không đồng đều, sợi ngắn chiếm 50-60%. Sợi yến sạch hoàn toàn không còn lông, tạp chất. Do rửa nhiều lần nên hàm lượng các khí độc giãm đến mức thấp nhứt và vì vậy chất lượng dinh dưởng cũng mất đi một ít do ngâm nước. Chất dinh dưởng từ trong sợi yến thấm ra ngoài tan trong nước, để giảm bớt chất lượng dinh dưởng bị mất đi là tái sử dụng nước rửa tổ yến sau khi lọc sạch hoặc dùng bụi yến ngâm nước sạch cho hòa tan tối đa trước khi ngâm xử lý tổ yến. Gía bán tổ yến tinh là 1.400-2.000 USD/kg, phần lớn được giới giàu có và trung lưu, lao động trí thức và người bệnh trong nước tiêu dùng hoặc xuất khẩu dạng cầm tay, quà biếu. Tổ yến tinh chế được làm sạch lông, sạch tạp chất là sản phẫm tổ yến thông dụng dành cho người tiêu dùng đảm bảo chất lượng dinh dưởng của tổ yến nếu không bị nhà sản xuất tẩm thêm đường cho nặng cân.
(ii) Các hình thức làm nặng cân tăng trọng lượng tổ yến.
Cả 3 dạng tổ yến tiêu thụ trên thị trường đều bị làm tăng cân theo những kiểu cách khác nhau, ngay cả người làm kỹ thuật nuôi chim yến, chủ nhà yến và người chế biến kinh doanh tổ yến cũng phải đôi lần bị phạm sai lầm do tin tưởng người giao bán hàng nhưng họ chỉ gạt được một lần mà thôi. Trước đây, tôi không tin câu nói của những người làm trong ngành yến ở Việt Nam cũng như ở các nước Đông Nam Á, nhưng sau vài lần bị gạt mới thấm thía câu nói “ chỉ mua tổ yến ở những nơi có uy tín, thân quen và đúng giá, không được mua hời” nhưng dù sao cũng là bài học để biết những cách làm “tổ yến tăng cân” đang xuất hiện tại Việt Nam
(*) Làm nặng cân tổ yến thô và tẩy trắng tổ yến bị đổi màu sáng trắng.
Tôi mới gặp được 2 cách trong nhiều cách:
– Cách đơn giản là họ quét lòng trắng trứng hay sữa ong chúa trộn với bột đá, cát xây nhuyển hay Na2CO3 lên mặt ngoài tổ yến và phơi nắng vài giờ là xong, cách này có thể làm tổ yến nặng thêm 10-20% nếu có dùng bột đá, cát xây nhuyển. Để phát hiện cách này, khi mua tổ yến thô nên quan sát mặt ngoài nếu có những vệt sáng óng ánh, rọt ánh sáng đèn pin thì ánh sáng bị phản chiếu không đi xuyên qua, nhiều sợi lông yến nằm dính sát vào mặt ngoài tổ yến, không lay động trước gió hay cử động của người cầm tổ yến.
– Tăng ẩm độ của tổ yến, bằng cách phun nước ướt hết tổ yến rồi dùng một chất keo không mùi, phun lên bên ngoài tổ yến, nước bị giử lại trong tổ yến, thời gian kéo dài từ 15-20 ngày. Khi đến chào mời bán hàng, họ nói là phải làm ướt tổ yến để vận chuyển tổ không bị bể, họ hứa trừ 5-7% độ ẩm và cho giá thấp hơn giá thị trường một chút. Tin thật vào lời nói, khi được mua hàng giá thấp vài phần trăm. Khi đưa ra chế biến hàng tinh chế, tổ yến vẩn còn mềm ẩm, người mua mới ngạc nhiên, tìm hiểu qua Internet, mới biết đã sai lầm mua tổ yến bị nhốt độ ẩm. Cách này rất khó phát hiện ngay khi giao dịch mua bán, chỉ sau khi đưa ra phơi nắng hoặc để một thời gian mà tổ yến vẩn không khô và ẩm mềm gần như lúc mới mua,.Tai hại là tổ yến bị lên nấm mốc từ bên trong, chất lượng giảm sút, có mùi hôi.
– Tẩy trắng tổ yến loại B bằng Hydrogen Peroxit để thành tổ yến trắng loại A. Cách tẩy này rất dể phát hiện vì tổ yến khi bị tẩy có màu trắng bệch hoàn hảo cả tổ yến, lông yến bị đổi màu, màu đen nhạt gần trắng.
– Một số tài liệu còn cho biết, những người làm giả tổ yến thường pha trộn thêm các tạp chất như da cá, nấm, tảo,… để tổ yến tăng trọng lượng hoặc sử dụng các loại thuốc nhuộm tự nhiên như karayagum, tảo đỏ, nấm Tremella để nhuộm đỏ tổ yến màu trắng thành tổ yến huyết. Cách này không còn được dùng nữa vì từ sau năm 2011, sau vụ 400 kg yến huyết của Malaysia bị cấm thông quan vào Trung Quốc.
Tại Malaysia, người ta phát hiện cách làm tổ yến trắng đổi sang màu đỏ bằng cách ủ tổ yến trắng với phân chim yến trong 3-4 tháng, khí Nitrite và Nitrate thắm vào tổ yến tác động chuyển màu tổ yến trắng thành màu đỏ và làm tăng độ dai của sợi yến. Độ dai của tổ yến càng lớn khi tổ yến nằm trong môi trường ẩm ướt, nhiều phân chim trong thời gian dài. Ở Việt Nam đã xuất hiện nhiều tổ yến huyết trong nhà nuôi chim yến, từ tổ yến trắng ðể lâu trong nhà yến không vệ sinh, dùng nước ngâm ủ phân để phân hủy phát sinh tạo nhiều khí CO2, CO, H2S, NO2, NO3, NH3 …, các khí này thắm vào tổ yến làm chuyển màu từ trắng sang hồng, đỏ,
(**) Tẩm đường hoặc các chất lạ làm nặng cân tổ yến tinh chế.
-Tẩm đường
Cách này rất thường xảy ra ở một số cửa hàng bày bán tổ yến ở trên khắp cả nước mà nhiều người mắc phải, do thấy giá rẻ, mua về khi dùng mới phát hiện. Sau khi tổ yến được làm sạch lông và tạp chất, vắt ráo nước, tùy theo mỗi thương hiệu họ cho ngâm tẩm nước đường từ 5-40% rồi xếp khuôn sấy.
Cách này rất dể phát hiện là khi mua nên mở hộp yến, cầm tổ yến tinh chế thấy dẻo mềm còn ẩm, không dể vở vụn, màu tổ yến là màu đường nhẹ lửa là tổ yến đã bị tẩm đường. .. nhưng chủ cửa hàng thường viện nhiều lý do để không cho mở hộp yến. Và nếu cho mở thì họ đưa hộp khác là tổ yến tinh chế 100% sợi yến hoặc họ có lý do để giải thích. Tổ yến tinh chế 100% yến là sợi yến sấy khô chỉ còn dưới 3% độ ẩm, cầm trên tay thấy khô cứng nhưng có cảm giác dể vở vụn, mà thật sự dể vở vụn nếu cầm mạnh tay. .
– Cho các chất lạ trộn chung với tổ yến.
Trên các trang mạng cho biết, có thể dùng Agar-Agar, mũ trôm để trộn lẩn vào những sợi yến tinh rồi ép lại, sấy khô.
– Làm nặng cân tổ yến rút lông.
Tại Indonesia, Thái Lan và Malaysia, số lượng lớn tổ yến xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc là tổ yến để nguyên tổ rút gắp hết lông và các tạp chất. Đến nay chưa có tài liệu nào nói về sản phẫm này bị làm tăng cân với các tạp chất lại vì mỗi cơ sở, công ty khi xuất khẩu phải chịu chất lượng sản phẫm của mình. Khi bán ra thị trường trong nước, do tính chất và giá trị hang hóa cao trên 2.000 USD/kg nên sản phẩm có xuất xứ nghiêm túc. Tuy nhiên cũng có một số người vì lợi nhuận cũng đã trộn thêm các chất lạ vào sản phẩm.
Xem thêm: Hàm lượng NITRITE, NITRATE có trong tổ yến ảnh hướng như nào với con người
Nguồn: toyenvietnam.vn
